Iz Mira w Mir 4
"Jak świętować sobotę, pytanie ważne, sobota tutaj jest dwanaście godzin wcześniej niż w mieście Mir. Odpowiedź prosta należy świętować sobotę zarówno czasu japońskiego jak i czasu miasteczka Mir, dwa razy, tak na wszelki wypadek, a tam w górze już zdecydują, który Szabat jest prawidłowy" - myślał Teodor Luis. Za cztery miesiące z Hongkongu wypłynął parowiec pod flagą chińską. Z portu Bergen nie wychodziły już statki ze względu na ryzyko ataku torpedowego. Tylko jeden, na który nikt nie mógł się zaokrętować. Jednak zastępca kapitana okazał się religijnym żydem i nie mógł nie pomóc rabinowi z dyplomem światowej sławy mirskiej szkoły. Za tydzień Teodor Luis był już w rodzinnym Dublinie. Reszta studentów i rabinów z Mira we wrześniu 1941 roku znalazła się w porcie Jaffa tym samym lądując w Palestynie. Nową jesziwę wybudowali w Jerozolimie i nazwali po prostu Mir. Założona w 1817 roku przez rabbiego Samuela Tiktinskiego szkoła z miasteczka Mir, na polskiej ziemi, znalazła teraz swoje miejsce w Jerozolimie i Nowym Jorku. Społeczność ortodoksów z niewielkiej mniejszości w zsekularyzowanym społeczeństwie Izraela stała się najszybciej rosnącą grupą, obejmującą obecnie ok. 10 proc. z 7,8 mln. Izraelczyków.
Pod koniec 1941 roku wszystkich Żydów, którzy zostali w miasteczku Mir około 1500 osób, w tym studentów z religijnej szkoły, którym nie udało się uciec, hitlerowcy zamordowali. W połowie sierpnia 1942 roku w ramach wymiany dyplomatów państw zachodnich na dyplomatów japońskich nastąpiła ewakuacja całego polskiego personelu dyplomatycznego i konsularnego z Japonii, Chin i Mandżurii a wraz z nią Tadeusza Romera.
Żydzi ortodoksyjni z miasteczka Mir byli w konflikcie z Litwakami, których nazywali szejgecami (młodziencami). Przesiedlanie Żydów z Rosji (Litwaków) rozpoczęło się w ramach represji po zamachu na cara Aleksandra II. Byli bardziej zasymilowani niż Żydzi z Królestwa Polskiego, w większości przejęli kulturę rosyjską i na co dzień posługiwali się językiem rosyjskim. Zostali niechętnie przyjęci zarówno przez polskich żydów ortodoksyjnych jak i również przez Polaków, którzy widzieli w nich narzędzie rusyfikacji.
Białoruski film "Iz Mira w Mir" wg scenariusza Borysa Gerstena i w reżyserii Władimira Łuckiego został zaprezentowany podczas V Międzynarodowego Festiwalu Filmów Historycznych i Wojskowych
